Khám phá miền đất lạ - HÀ GIANG 2.79

Vùng đất Hà Giang hôm nay đã trải qua nhiều lần thay đổi cương vực và tên gọi. Thời các Vua Hùng dựng nước, vùng đất này là địa bàn cư trú của cư dân bộ Tây Vu đến thế kỷ XI mang tên Châu Bình Nguyên, thời Lý thuộc Phủ Phú Lương, thời Trần là Trường Phú Linh, thời Lê đổi thành Châu Vị Xuyên. Năm 1835 Châu Vị Xuyên tách thành hai huyện là Vĩnh Tuy và Vị Xuyên. Năm 1842, Tỉnh Tuyên Quang được lập thành với 3 hạt là Hà Giang, Bắc Quang của tỉnh Tuyên Quang. Năm 1976 Tỉnh Hà Giang và Tỉnh Tuyên Quang sát nhập thành tỉnh Hà Tuyên. Năm 1991 Tỉnh Hà Giang lại tách ra khỏi Hà Tuyên với các đơn vị hành chính gồm 9 huyện, 1 thị xã.

Hà Giang là địa bàn cư trú của 22 dân tộc, đó là kết quả của những cuộc di cư từ những vùng đất khác nhau, vào các thời điểm khác nhau của lịch sử. Song về tới Hà Giang "đất lành chim đậu" các dân tộc anh em nơi đây đã sớm hội tụ thành một cộng đồng đoàn kết thương yêu giúp đỡ nhau, một lòng xây dựng quê hương Hà Giang ngày càng giàu đẹp, văn minh.
Hà Giang là mảnh đất cổ, có lịch sử lâu đời, trên những nét cơ bản tương ứng với những giai đoạn chính của tiến trình phát triển lịch sử Việt . Kết quả của những phát hiện nghiên cứu điều tra về khảo cổ ở Hà Giang trong những năm gần đây đã khẳng định điều đó.
Hà Giang - điểm hội nhập văn minh thời đại kim khí, tạo nên nền văn minh rực rỡ trên đất Hà Giang, đặc biệt Hà Giang là Tỉnh phát hiện được rất nhiều trống đồng, di vật khảo cổ học tiêu biểu cho thời kỳ dựng nước. Đó là những cơ tầng vững chắc tạo nên tính thống nhất trong đa dạng của nền văn hoá - văn minh Đông Sơn.
Đến với Hà Giang bạn có cơ hội tham dự lễ hội truyền thống đó là lễ hội nhảy lửa của người Pà Thẻn (từ 15 tháng 10 âm lịch đến 30 tết Nguyên Đán). "Chợ tình khâu vai" (còn gọi là chợ phong lưu), một năm chỉ họp một lần vào ngày 27/3 (âm lịch).
Các khu di tích lịch sử như:
- Di tích lịch sử Căng Bắc Mê, xã Yên Phú, huyện Bắc Mê : xếp hạng quốc gia năm 1992
- Di tích lưu niệm sự kiện Bác Hồ với Hà Giang, Thị xã Hà Giang : xếp hạng quốc gia năm 1993
- Di tích kiến trúc nghệ thuật khu nhà dòng họ Vương,xã Xà Phìn, huyện Đồng Văn : xếp hạng quốc gia năm 1993
- Di tích Bia và Chuông chùa Sùng Khánh, xã Đạo Đức, huyện Vị Xuyên : xếp hạng quốc gia năm 1993
- Di tích lịch sử cách mạng Tiểu khu Trọng Con, xã Bằng Hành, huyện Bắc Quang : xếp hạng quốc gia năm 1996
- Di tích khảo cổ học hang Đán Cúm, xã Yên Cường , huyện Bắc Mê : xếp hạng quốc gia năm 2001
- Di tích khảo cổ học hang Nà Chảo,xã Yên Cường, huyện Bắc Mê : xếp hạng quốc gia năm 2001
- Di tích lịch sử văn hoá chuông chùa Bình Lâm, xã Phú Lịnh, huyện Vị Xuyên : xếp hạng quốc gia năm 2005
- Di tích lưu niệm sự kiện Đoàn văn công Trung đoàn 148 hy sinh, xã Nàn Ma, huyện Xín Mần : xếp hạng cấp tỉnh năm 2005
Và các danh lam thắng cảnh nổi tiếng như: Núi đôi Quản Bạ, Đường trên cao nguyên đá, Ruộng bậc thang Hoàng Su Phì, Khu du lịch suối khoáng nóng Thanh Hà.
Du lịch sinh thái
Cảnh quan vùng cao của Hà Giang cho đến nay vẫn mang đậm nét hoang sơ, tinh khiết. Một địa hình karst tiêu biểu với bạt ngàn đá tai mèo trải dài trùng điệp 4 huyện phía bắc; hay những dãy núi nhấp nhô, hùng vĩ với những ruộng bậc thang nối nhau từ thấp lên cao, tưởng như vô tận ở vùng cao phía tây; cùng vô số khe suối, thác nước, hang động ở khắp các địa bàn trong tỉnh chính là nguồn tiềm năng du lịch sinh thái giàu có của Hà Giang. Với diện tích rừng hiện có, chiếm tới gần 40% diện tích tự nhiên cũng là điều hấp dẫn đối với những người yêu thích thiên nhiên.
Hơn thế nữa, cảnh quan Hà Giang bao giờ cũng mang phong vị địa phương với những vẻ đẹp vừa thô sơ vừa bí ẩn. Nếu vùng cao phía bắc tập trung các đỉnh đèo, vách núi nổi tiếng như đỉnh Mã Pì Lèng và sông Nho Quế (Mèo Vạc), cổng trời Sà Phìn (Đồng Văn), cổng trời Cán Tỷ và núi Cô Tiên ở Quản Bạ... thì ở khu vực phía tây và phía nam lại nhiều thác nước, sông suối, đầm hồ đẹp như thác Bay ở Xín Mần; thác Thuý, hồ Quang Minh ở Bắc Quang; suối nước khoáng ở Vị Xuyên; hồ Noong, suối Tiên ở thị xã và các tên núi tên sông đã đi vào huyền thoại: đỉnh Gia Long, dãy Tây Côn Lĩnh, sông Chảy , sông Lô .... Bên cạnh đó còn có một hệ thống các hang động ở khắp các vùng trong tỉnh. Có những hang động đẹp, thuần là thắng cảnh như các hang động ở khu vực Phương Thiện (Vị Xuyên); hang Tùng Vài (Quản Bạ); động én (Yên Minh)... Có những hang động vừa là di tích văn hoá, vừa là địa điểm khảo cổ học như các hang : Bó Khiếu, Đán Cúm, Nà Chảo ở Bắc Mê; hang Thẩm Ké ở Quản Bạ; hang Phó Bảng ở Đồng Văn...