Hayrat Kaymakamlığı 3.73

TARİHİ DURUMU:

İlçemiz tarihi hakkında kesin olarak bir bilgi bulunmamakla birlikte, Miloslu denizcilerle kurulan kolonilerden biri olan İlçemizin, İ.Ö.312’ de Pontus Krallığı sınırları içine girinceye kadar Of’a bağlı bir yönetim olduğu; Pontus egemenliğinin yıkılması ile Roma, sonra da Bizans egemenliğine girdiği; Trabzon Rum İmparatorluğu döneminden sonra Of İlçesi ile birlikte Fatih Sultan Mehmet tarafından fethedilerek Osmanlı topraklarına katıldığı kabul edilmektedir.

I.Dünya savaşında Rus’ların Karadeniz sahilindeki kıyı şeridini işgale başlaması ile de Ermeni güçlerinin elinde kalan İlçemiz 28 Şubat 1918’de Türk Birliğince işgalden kurtarılmıştır.

İlçemizin eskiden yoğun olarak kullanılan İpek Yolu üzerinde bulunduğu ve bu nedenle yöre halkının uzun yıllar geçmekte olan kervanlara bölge içinde bulunan hanlar vasıtasıyla kalacak yer temini sağlaması ve bu hizmetlerin karşılığında ücret almaması sebebiyle,yolcularca "hayırlı" veya "hayır yapılan yer " anlamında "hayrat" kelimesi kullanılmıştır.

Mevcut bölgenin arazisinin eski kaynaklara göre Vakıf arazisi olduğu,ancak Nuhoğlu ailesinin daha sonradan bu bölgeye gelerek yerleşmesi ve yerleşik düzene geçilmesi sebebiyle daha önceleri bucak olarak varlığını sürdürürken ,1990 yılında Resmi Gazetede yayımlanan 130 ilçe kurulması Hakkındaki Kanun ile ilçede yaşayanlarında isteğiyle "Hayrat" ilçe adı aldığı tespit edilmiştir.

COĞRAFİ DURUMU:

Hayrat İlçesi Karadeniz sahil şeridine 12 Km. uzaklıkta, Kuzeyinde Of İlçesi, Güneyinde Çaykara İlçesi ve Bayburt İli, Doğusunda Of İlçesi ve Rize İli, Batısında Of ve Çaykara ile Dernekpazarı İlçeleri yer almaktadır.

İlçemizin yüzölçümü 170 km2 olup, ortalama rakımı 180 metre civarındadır.İlçemizde yazları ılık ve yağışlı,kışları serin ve yağışlı Karadeniz iklimi hüküm sürmektedir.

İlçemizin en büyük akarsuları Of İlçesinden Karadeniz’e dökülen Baltacı deresi ile Maki deresidir. Arazi yapısı itibarı ile çok engebeli olan Hayrat İlçe Merkezi ile Köyleri, Güneye doğru gidilerek yükselen fakat Doğu-Batı yönünde birbirine hemen hemen paralel derin vadiler şeklinde engebeli bir konum arzetmektedir. Bu vadiler arasında yan yana uzun sırtlar veya yörede “Kıran” tabir edilen tepecikler sıralanır. Doğu Karadeniz dağlarının bir kısmını oluşturan bu tepeciklerin en yükseği 3000 metre ile Ziyaret tepesidir.

İlçenin Güneyinde yer alan dağ köylerimizde çam, gürgen, kayın, kızılağaç ve komar ağaçlarından oluşan ormanlar mevcut olup, yine aynı bölgelerde yer alan yaylalara halkımız Mayıs-Kasım ayları arasında çıkmakta ve hayvancılıkla uğraşmaktadır.

Esasen tipik Karadeniz iklimi nedeniyle fazlaca yağış alan yöremiz bitki örtüsü yönünden oldukça zengindir. Hemen hemen her çeşit ağaç kendiliğinden yetişerek bütünüyle orman görümünü vermektedir.
Sosyal durumu belirlemede arazi yapısının etken olduğu yörelerin başında gelen İlçemizde arazi ve arsa fiyatları çok yüksek olup, bu da İlçe merkezinde konut sıkıntısına neden olmaktadır. Bu sıkıntının diğer bir kaynağı da İlçe merkezinde şimdiye kadar parselasyonu yapılamamış olmasıdır.

Yörenin coğrafi konumu, iklim ve bitki örtüsü yapı tekniğinin biçimlenişini etkilemiştir. Geleneksel mimari kendini kırsal ve iç kesimde azda olsa göstermektedir.

Azda olsa İlçemizde yeni ve betonarme çok katlı binalar yapılmakta, bu yeni yapılaşma giderek kırsal kesimlerde de görülmektedir. Yerel ve eski Türk evleri giderek yok olmaktadır. Halkın sürekli olarak diğer kentlere gidiş gelişleri ve yerleşimin dağınık oluşu, gerek köylerde gerekse de İlçe merkezinde toplumsal kaynaşmayı engellemekte, birlik ve beraberlik duygularını köreltmektedir.

Halkın eğlenme şekli nişan ve düğünlerde yapılan mahalli törenler ile yaylaya çıkışlarda yapılan şenlikler olarak kendini göstermektedir. Halkın giyim ve kuşamı giderek modern görünüme dönüşmektedir. Geleneksel eski giyim-kuşam düğün ve yüksek köylerde yaşanan halk arasında yaşatılmaktadır.

İlçede yaşayan kent ve kırsal nüfus arasında büyük ölçüde sosyal ve ekonomik dengesizlik görülmektedir. Halkımızın bir kısmı hayvancılık maksadıyla ve dinlenmek amacıyla yaylalara çıkmasına rağmen yayla turizmi çok fazla gelişememiştir. Dolayısıyla halkın geçim kaynakları arasında hayvancılığın azalan önemine karşın çay ve fındık tarımı ağırlığını korumaktadır. Fert başına düşen milli gelir açısından çay gelirinin fazla olması nedeniyle yöremizde tarım ve diğer alanlarda alternatiflere ihtiyaç vardır. Bu sebeple halk arasında yaban mersini olarak da bilinen Likarba yetiştiriciliği son dönemde yetiştiriciliği önem kazanan bir diğer tarım ürünümüz olmuştur.