تپه گوبکلی 1.64

تپه گوبکلی در کردستان ترکیه و نزدکی مرز سوریه، به عنوان دیرینه‌ترین مکان پرستش و رسوم دینی شمرده می‌شود. که تاریخ دوازده هزار ساله آن گواهی یافتن اولین مکانی است که بشر در آن به تعداد زیادی زیسته است این شاهکار تاریخی که باید کار گروه عظیمی انسان در آن منطقه باشد اما دوازده هزار سال پیش که مردم تازه از غارها بیرون آمده بودند چطور امکان داشت گروهی عظیم از انسان ها در یک منطقه جمع شده و سیر شوند؟ این سوال تنها یک پاسخ می تواند داشته باشد آن هم این است که آن مردمان اولین کسانی بودند که اهلی کردن گندم را آغاز کردند تا نان را از آن حاصل نمایند و نیروی عظیمی که مشغول به ساخت معبد بودند سیر کنند در واقع بقایای اولین گندمهای اهلی شده هم در آن معبد شهر مانند یافت شده اند. انتظار می رود که این ملت کهن اجداد کردهای امروزی باشند . شایان ذکر است که در منطقه تپه گوبکلی در جنوب شرقی ترکیه تعداد بیست تپه باستانی کشف شده که قدمت کهن ترین تپه به ۱۱۶۰۰ سال پیش باز می گردد.