ทองแสนขัน เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดอุตรดิตถ์ เดิมอยู่ในเขตปกครองของอำเภอตรอน และได้ขอแยกท้องที่เพื่อจัดตั้งกิ่งอำเภอเมื่อวันที่ 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2526 และได้ยกฐานะเป็นอำเภอตั้งแต่วันที่ 22 พฤษภาคม พ.ศ. 2533ที่ตั้งและอาณาเขตอำเภอทองแสนขันตั้งอยู่ห่างจากตัวจังหวัดไปทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ราว 38 กิโลเมตร มีอาณาเขตติดต่อกับอำเภอข้างเคียงดังนี้ ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอเมืองอุตรดิตถ์และอำเภอท่าปลาทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอน้ำปาดทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอชาติตระการ อำเภอวัดโบสถ์ ได้ผ่านมาและเห็นว่าที่ดินบริเวณแห่งนี้มีดินที่อุดมสมบูรณ์ มีแม่น้ำลำธารไหลผ่าน ทำเลดี เหมาะที่จะตั้งรกรากทำมาหากิน จึงกลับไปชวนเพื่อนบ้านมาประมาณ 6-7 ครอบครัวเพื่อมาตั้งรกรากอยู่ที่นั่น โดยขณะนั้นยังไม่มีการเรียกชื่อหมู่บ้าน