วัดทุ่งห้า ศรีดอนชัย ตำบลวังทรายคำ อำเภอวังเหนือ จังหวัดลำปาง 3.71

วัดทุ่งห้า ตั้งอยู่ที่ ตำบลวังทรายคำ อำเภอวังเหนือ จังหวัดลำปาง

**ประวัติบ้านทุ่งห้าและบ้านป่าป๋วย
เดิมได้มีผู้เฒ่าผู้แก่เล่าขานกันว่า บ้านทุ่งห้าและบ้านป่าป๋วย ได้ตั้งมาเป็นเวลา 200 กว่าปีระหว่าง พ.ศ. 2310 – 2370 ได้สามช่วงอายุคนได้พากันยายจากถิ่นฐานเดิมมาจากอำเภอแจ้ห่ม และย้ายมาจากบ้านทุ่งม่านใต้ จังหวัดลำปาง ได้มาตั้งรกรากอยู่สองฝั่งแม่น้ำวังฝั่งตะวันตกแม่น้ำวัง คือ บ้านป่าป๋วยขณะนั้นได้มีจำนวนหลังคาอยู่ 21 หลังคาส่วนฝั่งตะวันออกมีจำนวน 25 หลังคา คือ บ้านทุ่งห้าปัจจุบันระยะนั้นทั้ง2 หมู่บ้าน ไม่ได้มีบ้านเลขที่และหมู่บ้านของหมู่บ้านเลยจนได้มีการเปลี่ยนแปลงการปกครองเกิดขึ้นในสมัยขึ้นอยู่กับอำเภอแจ้ห่มก็ได้มีการจัดตั้งกิ่งอำเภอวังเหนือขึ้นในปี พ.ศ. และได้มีการจัดการหมู่บ้านเกิดขึ้นบ้านทุ่งห้าเดิมก็ตั้งเป็นหมู่บ้านที่ 19 ต.วังเหนือ กิ่งอำเภอวังเหนือจากหมู่บ้าน 19 เดิมเปลี่ยนมาเป็นหมู่บ้านที่ 21 ต.วังเหนือ กิ่งอ.วังเหนือจากนั้นถัดมาก็มาเป็นหมู่บ้านที่ 12 ต.วังเหนือ อ.วังเหนือ จากนั้นถัดมาก็ได้มีการตั้งตำบลใหม่ขึ้นมาในปี พ.ศ.2514 เป็นตำบลวังใต้ บ้านทุ่งห้าจึ่งได้มาเป็นหมู่บ้านที่ 3 ต.วังใต้ อ.วังเหนือ จ.ลำปาง ในปี พ.ศ. 2539 ได้แยกตำบลวังทรายคำใหม่ออกจากตำบลวังใต้ มาบ้านทุ่งห้าจึงได้เปลี่ยนจากหมู่ที่ 3 เดิมมาเป็นหมู่บ้านที่ 8 ใหม่ในปัจจุบันนี้
ฉะนั้นสมัยผู้เฒ่าผู้แก่ได้พากันอพยพมาจากอ.แจ้ห่มและบ้านทุ่งม่านใต้ จ.ลำปางมาร่วมกันอยู่ทั้งสองฝั่งแม่น้ำวัง ฝั่งตะวันตกและฝั่งตะวันออกรวมกันทั้งหมดมีจำนวน 46 หลังคา ก็ได้พากันจัดหาสถานที่สร้างขึ้นก่อนในสมัย พ.ศ.2470 และได้พากันจัดสร้างถาวรวัตถุขึ้นชั่วคราวก็มีกุฏิพำนักสงฆ์ ศาลา และต่อมาก็ได้บูรณะมาเรื่อยๆ สมัยนั้นได้มีศรัทธาแรงกล้ารวมกันเป็นหัวเลี้ยวหัวต่อครั้งแรกในการริเริ่มสร้างวัดมาดังนี้ 1. พ่อเฒ่าหน้อยปัญญา เปิดช่อง2.พ่อเฒ่าหลวงหนานทิ อวดคร่อง 3. พ่อหลวงต๋าคำ คิดเร็ว 4. พ่อหลวงปา น่าดู 5. พ่อหลวงปั๋น จิตถึอ 6. พ่อหลวงหน้อยสุข อวดคร่อง 7. พ่อหลวงเฮียน เปิดช่อง 8. พ่อหนานปัญญา เปิดครู 9. พ่อหลวงแบน ก๋าวิน 10. พ่อหลวงเงิน โสริวาน11. พ่อหลวงเฮียน ธรรมแสน 12.พ่อหลวงปุ๊ด เปิดช่อง ผู้เฒ่าผู้แก่ทั้ง 12 ท่าน ที่กล่าวมา ได้พากันมาสร้างวัดวาศาสนาขึ้นนับได้เป็นระยะเวลา 100 กว่าปีเริ่มแรกจนถึงปัจจุบันนี้วัดทุ่งห้ามีประวัติความเป็นมาดังนี้ ปัจจุบันวัดทุ่งห้า

**วัดทุ่งห้าตั้งอยู่ หมู่ที่ 8 เลขที่ 61 ต.วังทรายคำ(เดิม ต.วังใต้) อ.วังเหนือ จ.ลำปาง 52140 วัดทุ่งห้าสังกัดมหานิกาย
ที่ดินของวัดเดิมมี 3 ไร่ 40 ตารางวา
ที่ตั้งวัด โฉนด เลขที่ 22284 จำนวน 3 ไร่ 2 งาน 25 ตารางวา
อาณาเขต
ทิศเหนือประมาณ 12 วา 2 ศอก จดกับบ้านเรือนราษฎร
ทิศใต้ประมาณ 26 วา จดกับบ้านเรือนราษฎร
ทิศตะวันออกประมาณ 40 วา จดป่า
ทิศตะวันตกประมาณ 7 วา 2 ศอก จดบ้านเรือนราษฎร
อาคารเสนาสนะ ประกอบด้วย อุโบสถ กุฏิ วิหาร หอระฆัง ศาลาการเปรียญ หอเทวดาวัดและกุฏิหอฉัน
ปูชนียวัตถุมีพระประธานในวิหารพระประธาน 1 องค์ ในอุโบสถและพระประธานในศาลาเอนกประสงค์ 1 องค์ วัดทุ่งห้าได้ขึ้นทะเบียนวัดเมื่อปี พ.ศ. 2470 และได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา เมื่อวันที่ 8 พฤศจิกายน 2526
การบริหารและการปกครองที่ผ่านมาได้มีเจ้าอาวาสทั้งหมด 7 รูป
รูปที่ 1 พระคำตั๋น คมฺภีโร
รูปที่ 2 พระคำมา มารวิชโญ
รูปที่ 3 พระบุญเป็ง ปญฺญาสิริ
รูปที่ 4 พระเสาร์ สุรินฺโท พ.ศ.2489-2491
รูปที่ 5 พระฮ่วน เหมวณฺโณ พ.ศ.2492-2494
รูปที่ 6 พระทอง สุภาจาโท พ.ศ.2495-2496
รูปที่ 7 พระครูสถิตบุญญานุวัตร (บุญสถิตย์/บุญยัง นามสกุล ชัยบุญชื่น ฉายา สุมโน) ปัจจุบันพ.ศ.2497-ปัจจุบัน
ความเป็นมาในสมัยอดีตเล่าขานว่า คำว่าบ้านป่าป๋วยก็หมายถึงหมู่บ้านป่าป๋วยนั้นเป็นป่าอุดมสมบูรณ์ที่มีไม้ยืนต้นเต็มบริเวณระเเวกหมู่บ้านมากมายชาวบ้านจึงขนานนามว่าบ้านป่าป๋วยเป็นชื่อนามของบ้าน ส่วนบ้านทุ้งห้าฝั่งตะวันออกของแม่น้ำวังนั้นก็ได้มีไม้ประจำหมู่บ้านเกิดขั้นเติมอย่างอุ่นหนาฝาคลั่งไม้ชนิดนั้นอยู่กระจายทั่วระแวกหมู่บ้านไปหมดชาวบ้านขนานนามไม้นั้นเป็นที่ตั้ง คือ ไม้ห้า หรือ ไม้มะห้า จึงได้นามชื่อบ้านว่าบ้านทุ่งห้า จากอดีตถึงปัจจุบันนี้ ขณะนั้นวันเวลา ที่ผ่านมาได้หลาย 10 ปี ระหว่างปี พ.ศ. 2495 ได้เกิดเหตุการณ์ที่ไม่คาดฝันเกิดขึ้นฉับพลันได้มีการเกิดอุทกภัยเกิดขึ้นได้มีน้ำไหลนองท่วมฝั่ง ท่วมหมู่บ้านขึ้นชาวบ้านป่าป๋วยการสัญจรไปมาไม่สะดวกจึงได้พากันอพยพจากฝั่งตะวันตกมาสู่ฝั่งตะวันออกมารวมกันเป็นหมู่บ้านเดียวกันตั้งแต่วันนั้นจนถึงวันนี้ก็นับได้เป็นเวลา 60กว่าปี พอดีปัจจุบันนี้บ้านทุ้งห้าทั้งหมดมี 90กว่าหลังคามีประชากรทั้งหมด 385 คน ได้พากันพัฒนาถาวรวัตถุต่าง ๆ ภายในวัดและหมู่บ้านได้เจริญรุดหน้าไปตามขั้นตอนของเวลาที่ผ่านมาเห็นได้ชัดกับความเป็นจริงทุกประการดังกล่าวมานี้

**ที่มาในการทำประวัติครั้งนี้
1.ได้จากคำบอกเล่าของพ่อหน้อยจันทร์คำ มั่งคั่งสมบัติ อดีตผู้ใหญ่บ้าน เดิมปัจจุบันอายุ 88ปี
2.ประวัติวัดทั่วราชอาณาจักรกระทรวงศึกษาธิการ
3.คำบอกเล่าของผู้เฒ่าผู้แก่ในบ้านทุ่งห้า

**อยู่ห่างจากกรุงเทพประมาณ 697 กม.ใช้เวลาเดินทางจากกรุงเทพประมาณ 9 ชั่วโมง 10 นาที
**อยู่ห่างจากตัวจังหวัดประมาณ 107 กม.ใช้เวลาเดินทางตัวจังหวัดประมาณ 2 ชั่วโมง 8 นาที
**อยู่ห่างจากตัวอำเภอประมาณ 9.0 กม.ใช้เวลาเดินทางตัวอำเภอประมาณ 13 นาที ผ่านสถานีตำรวจภูธรไป 50 เมตร เลี้ยวขวา ตรงไป ประมาณ7 กิโลเมตร ถ้าถนนสายหลักวังเหนือ-ลำปาง เข้าปากทางบ้านปงวัง ประมาณ 2 กิโลเมตร