Lek (rivier) 2.3

De Lek is een Nederlandse rivier die vanaf Wijk bij Duurstede de voortzetting vormt van de Nederrijn en zich bij Kinderdijk verenigt met de Noord: als Nieuwe Maas zet de rivier zich in westelijke richting voort. De lengte bedraagt 62 kilometer.GeschiedenisUit geologisch onderzoek van de Universiteit van Utrecht blijkt dat de eerste aanzet van de Lek rond 200 v.Chr. is ontstaan, als gevolg van een doorsteek van een oeverwal bij Wijk bij Duurstede en Rijswijk. Rond het begin van onze jaartelling werd de Lek een actieve(re) rivier als zijtak van de Rijn voor de afvoer van het Rijnwater. De oudste geschreven bronnen vermelden de naam van de rivier tussen de tweede helft van de 8e eeuw en de eerste helft van de 10e eeuw als Lokkia(m) en Loccham. Het actiever worden van de Lek leidde tot een langzame dichtslibbing van de Kromme Rijn, maar de verplaatsing van de hoofdstroom door de Lek in plaats van de Kromme Rijn, gebeurde pas op zijn vroegst in de 10e eeuw. De Lek werd in 1122 definitief de hoofdstroom van de Rijn omdat bij Wijk bij Duurstede de oorspronkelijke Rijnloop werd afgedamd. De oude Rijnloop via onder meer de Kromme Rijn en de Oude Rijn verloor door de veranderde waterhuishouding sindsdien zijn betekenis als hoofdwaterweg. In 1285 werd vervolgens de Hollandse IJssel bij Klaphek afgedamd waardoor de stad Utrecht de directe verbinding met de rivier verloor. Om deze verbinding te herstellen werd in 1374 de Vaartsche Rijn gegraven en bij Vreeswijk een houten sluis aangelegd.