Kersenbedrijf Strik-Basten 3.23

Firma P.J. Strik-Basten is gelegen in Alphen aan de Maas in de Gelderse streek Land van Maas en Waal. Wij, Peter en Tonny, hebben het bedrijf in 1991 opgericht en zijn gestart met de teelt van een 0,5 hectare frambozen. Toentertijd werkte Peter bij een hardfruitteler met frambozen in het pakket en daar is de wens om voor onszelf te beginnen gegroeid. Gedurende de eerste jaren hebben we ons assortiment uitgebreid met bramen en bessen.

Helaas hebben we de frambozen moeten opgeven omdat we te maken hebben gekregen met ziektes en plagen. Hierdoor mochten er een aantal jaren geen frambozen de grond in en zijn we op zoek gegaan naar een andere teelt, dit werden kersen. Het telen van kersen is ontzettend arbeidsintensief en het is een hele investering om eraan te beginnen. Gelukkig konden wij bij de start gebruikmaken van de bestaande percelen en overkappingen die voorheen werden gebruikt voor de frambozen.

Momenteel zitten we nog steeds in de opbouwfase. De afgelopen jaren hebben we elke keer een nieuw stuk van ons perceel aangepland met kersen en zodoende ons bedrijf stukje bij beetje opgebouwd. Onlangs hebben we de laatste drie hectare aangeplant en binnenkort zullen we het laatste stuk ook overkappen. Door hard te werken hebben we inmiddels een areaal van 13,5 hectare. Hiervan is 7,5 hectare kersen en 6 hectare hardfruit, voornamelijk peren en een klein stukje appels.

Familiebedrijf
De kracht van ons bedrijf is dat we heel veel eigen arbeid inbrengen. Als je met niets moet beginnen, er was geen eigen bedrijf van huis uit, valt het niet altijd om op te starten. We hebben maar liefst zeven zonen en vijf dochters. De kinderen groeien mee op met het bedrijf en iedereen draagt op zijn eigen manier een steentje bij. De een helpt bijvoorbeeld mee met de dagelijkse werkzaamheden op het bedrijf terwijl de ander op de kleintjes past. Tijdens het oogstseizoen is het erg druk en de vakantieperiode ziet er bij ons dus anders uit dan in een doorsnee gezin. Het is heel bijzonder dat we met zijn alle kunnen samenwerken. Met name de jongens zijn echt geïnteresseerd in de teelt en onze drie oudste zonen helpen naast hun studie al mee op het bedrijf. Naar verwachting zullen er wel een aantal in de voetsporen van hun vader en moeder treden.

Rassen
Wanneer je op de veiling bent wordt pas echt duidelijk hoeveel soorten kersen er zijn. Wij telen zelf twaalf verschillende rassen. Onze hoofdrassen zijn Burlat, Merchant, Kordia, Regina en Karina. Daarnaast telen we o.a. ook nog Berlise, Techlovan en Samba. Kersen zijn meestal kruisbestuivers, dat betekent dat het stuifmeel van het ene soort zorgt voor bevruchting bij een ander soort. Tussen de hoofdrassen vullen we de rijen met andere rassen zodat we optimaal gebruik kunnen maken van kruisbestuiving. Het telen van een groot aantal rassen is niet alleen goed voor de bestuiving, maar hierdoor proberen we ook het risico te spreiden en ons seizoen zo lang mogelijk te maken.

De Burlat is bijvoorbeeld een vroeg ras en is daardoor al vroeg in het seizoen in de winkels verkrijgbaar. Het nadeel van dit ras is dat de kersen vaak wat zachter zijn en daardoor wat minder lang houdbaar. De Merchant heeft een erg lekkere smaak, maar de Kordia is de grote zwarte kers die de consument zo graag ziet.

Teelt
De kersenbomen kopen wij bij de boomkwekerij. Als een nieuw perceel wordt aangepland duurt het zo’n drie á vier jaar voordat het volledig in productie is. Alle bomen worden gepland in een V-haag -systeem. Dit betekent dat de ene boom naar links uitgebogen wordt en de volgende boom naar rechts. Daarnaast staan ze vrij kort op elkaar in rijen van soms 250 meter lang. De bomen zijn laagstam, wat betekent dat ze maximaal zo’n 2,5 meter hoog worden. Vroeger was de kersenteelt voornamelijk hoogstam, de bomen konden toen tot wel 5 meter hoog worden. Laagstam heeft als voordeel dat we ze kunnen overkappen en makkelijker kunnen oogsten. Hierdoor kunnen we een hogere plukprestatie per uur behalen. Ook de kwaliteit is veel beter omdat je minder afhankelijk bent van de weersinvloeden.

Kersen zijn erg gevoelig voor invloeden van buitenaf en daarom staan ze allemaal onder overkappingen. Zodoende proberen we ze te beschermen tegen slechte weersomstandigheden. Als het gaat regenen krijgen de kersen teveel water en lopen ze het risico dat ze barsten. Daarnaast is het onder de overkappingen iets warmer waardoor we het seizoen iets kunnen vervroegen en verlaten.

Elk jaar streven we ernaar te oogsten van 1 juni tot eind augustus. Normaal gesproken beginnen we echter rond 10 juni en loopt de oogst minimaal door tot half augustus. De oogstperiode kan per jaar verschillen en de hoeveelheid die we oogsten ook. Het ene jaar zet het ene ras wat beter het andere jaar juist weer niet. Dit jaar kwam het oogstseizoen laat op gang waardoor we in kortere tijd een grotere hoeveelheid kersen te verwerken krijgen. In een goed groeiseizoen met een langere oogstperiode hebben de kersen wat langer de tijd om te groeien waardoor ze wat groter zijn.

Na het seizoen houdt het werk aan de boomgaard nog niet op. De kunst van de kersenteelt is om de bomen in toom te houden. Door te snoeien proberen we ze laag te houden en ervoor te zorgen dat de bomen in de generatieve groei schieten in plaats van de vegetatieve. Dat wil zeggen dat we de boom stimuleren om vruchten te geven in plaats van takken en blad. Naast de bovenkant wordt ook de onder kant gesnoeid, ofwel de wortels. We snoeien drie keer per jaar, namelijk na de oogst, voor de oogst en één keer tussendoor. Het snoeien is echt vakmanschap en de inzichten hierover verschillen per teler. Vaak wordt er voorlichting op dit gebied gegeven, maar de aanbevelingen kunnen ieder jaar anders zijn.

Duurzaamheid
We proberen op ons bedrijf de natuur zoveel mogelijk in stand te houden. We houden bijvoorbeeld rekening met bijen en hommels en we beschermen ons gewas op diervriendelijke wijze tegen vogels. Daarnaast doen we er veel aan om onze medewerkers goede arbeidsomstandigheden te bieden. Vanaf het begin zijn we GlobalGap gecertificeerd en sinds kort hebben we ook de Tesco’s Nurture certificering.

Kijkje bij de teler
Het grootste gedeelte van onze teelt, zo’n 90% gaat naar The Greenery. De rest van de oogst verkopen we aan huis. Huisverkoop kan eraan bijdragen om het product te promoten en consumenten te informeren. Veel mensen hebben bij de kersenteelt een beeld van hoogstambomen en vogelverschrikkers, maar de realiteit is anno 2013 heel anders. Wij laten de mensen daarom graag zien hoe de kersenteelt er tegenwoordig uitziet.

Iedereen kan tijdens het oogstseizoen spontaan kersen bij ons kopen en op verzoek organiseren we ook excursies. We ontvangen groepen variërend van een vrouwenstudieclub tot families en groepen schoolkinderen.