Gewande 1.99

Gewande is een dorp in de gemeente 's-Hertogenbosch. Tot 1971 hoorde het bij de gemeente Empel en Meerwijk. De uiterwaarden van Gewande behoorde tot 1958 bij de gemeente Alem, Maren en Kessel. Door de opheffing van die gemeente zijn de uiterwaarden bij de gemeente Empel en Meerwijk gekomen.Het dorp is als dijkgehucht ontstaan in de veertiende eeuw, hoewel er al sinds de 10e eeuw sprake moet zijn geweest van bewoning. Het werd voor het eerst vermeld in 1309 als Ghewanden of Ter Drucht. Dit document was een statuut voor de Polder van der Eigen, verleend door Hertog Jan II van Brabant. Reeds toen was er een sluis. Door de vele overstromingen van de Maas, liep het inwoneraantal in de loop der eeuwen sterk terug. Het dorp heeft de vorm van lintbebouwing.WaterhuishoudingGewande ligt aan de Maas, maar tevens komen hier een groot aantal waterlopen bij elkaar die de laaggelegen polders uitwateren op de Maas. Dit zijn de Hertogswetering, de Rode Wetering, de Hoefgraaf en de Nieuwe Vliet. De polders zijn in eerste instantie aangelegd in de middeleeuwen door monniken. Na de Sint-Elisabethsvloed van 1421 verdween, door het ontstaan van de Biesbosch, de open verbinding van de Maas naar zee, en afwatering op de Waal was geen alternatief, aangezien het waterpeil van deze rivier hoger lag. Reeds in de 15e en 16e eeuw werden door de wind aangedreven poldermolens gebouwd om de polders uit te wateren. Het graven van de Bergsche Maas, geopend in 1909, maakte een eind aan deze problemen en herstelde een verbinding met zee.