Alphen aan den Rijn is een plaats en gemeente in de Nederlandse provincie Zuid-Holland, aan de Oude Rijn tussen Leiden, Gouda, Bodegraven en Ter Aar. De gemeente omvat: Alphen aan den Rijn, Aarlanderveen, Zwammerdam, Boskoop, Koudekerk aan den Rijn, Hazerswoude-Dorp, Hazerswoude-Rijndijk, en Benthuizen. De gemeente telt ruim 107.000 inwoners.