Rapenburg 13 3.61

Rapenburg 13 | Amsterdam

“Trapgevel uit 1614 met gebeeldhouwd zeilschip in het fries. Het huis, dat in de 19e eeuw bekend stond als het huis van Piet Hein, werd gebouwd voor de schipper Frans Gerritz.”

Datering: 1614
Bijzonderheid: oorspronkelijk 17e eeuws houtskelet en interieur

Dit huis ligt op het eiland Rapenburg in de Oostelijke binnenstad, dat tegelijkertijd met de eilanden Uilenburg en Marken eind 16e eeuw werd aangeplempt. In 1611 werd de kavel gekocht door schipper Frans Gerritz, die er het huis liet bouwen. In de gevel werd een gevelsteen met een gebeeldhouwd zeilschip opgenomen dat het beroep van de eerste eigenaar toont. De trapgevel uit 1614 is opgetrokken in Renaissancestijl met afwisselend banden van baksteen en natuursteen, zogenaamde speklagen.

Inwendig is een volledig houtskelet bewaard met muurstijlen, dekbalken, gebombeerde korbelen en sleutelstukken. Het voorhuis en de zijkamer zijn van elkaar gescheiden door een blok met bedstedes en kasten met eikenhouten schotwerk voorzien van panelen, pilasters en kroonlijsten. In de achterkamer bevinden zich resten van een 17e-eeuwse schouw. De omtimmerde spiltrap leidt naar de verdieping en de zolder.

De bewoningsgeschiedenis van het huis is goed bekend. In 1620 werd het huis door de weduwe van de schipper verkocht aan scheepstimmerman Cornelis Jansz Weteringh die het huis zelf bewoonde. Hij liet het na aan zijn dochter, wier weduwnaar het op zijn beurt weer naliet aan hun dochter: ‘een huis en erve met een agterhuising daerbij sijnde, staende op ’t Rapenburg, alwaer de oude wetering uithangt’. Het uithangbord ‘de oude wetering’ was stellig aangebracht door de scheepstimmerman die het huis eerder bewoonde. Het achterhuis waarvan sprake is werd in 1880 gesplitst van het voorhuis.

Vanaf 1808 is het vooral als huurhuis in gebruik geweest en heeft daardoor weinig grote verbouwingen gekend. De indeling van het huis is zodoende zeer goed bewaard gebleven. In 1908 kwam het huis in bezig van de Diaconie van de Hersteld Evangelisch Lutherse gemeente. Reeds in het oprichtingsjaar van ‘Hendrick de Keyser’ werd het huis eigendom van de Vereniging. Omdat het toen in een slechte constructieve toestand was werd het opgeknapt en verhuurd als pakhuis. In 1934 werd het huis onder leiding van C. Visser weer geschikt gemaakt als woning. Bij dit herstel werden de ramen voorzien van een kleine roedeverdeling en zijn de plavuizen op de vloer aangebracht. Bij de huidige restauratie zijn de oorspronkelijke kleuren op het houtwerk en de wanden weer hersteld na uitgebreid kleur- en behangonderzoek.