Μεσσαρά/ Messara 4.05

Η Μεσαρά ειναι πεδιάδα της νότιας Κρήτης στον Νομό Ηρακλείου από όπου προέρχεται το μεγαλύτερο μέρος του εξαιρετικής ποιότητας ελαιολάδου του νησιού. Η πρόσβαση στην περιοχή είναι σχετικά εύκολη αν και δεν υπάρχουν ιδιαίτερα ανεπτυγμένες τουριστικές εγκαταστάσεις.
Στην Μεσαρά διατηρούνται κυρίως ελαιώνες και λιγότερο αμπέλια και κηπευτικές καλλιέργειες. Μέρος των προϊόντων που παράγονται, διατίθενται στην εσωτερική ελληνική αγορά ενώ γίνονται και εξαγωγές ελαιολάδου, φρέσκων σταφυλιών καθώς και άλλων προϊόντων στις αγορές της Γερμανίας, της Αγγλίας, της Ιταλίας και άλλων χωρών. Επίσης στην περιοχή εκτρέφεται το αυτόχθον Μεσαρίτικο άλογο.
Η πεδιάδα εκτείνεται από ανατολικά προς δυτικά στη νότια ακτή της Κρήτης. Βόρεια συνορεύει με την οροσειρά του Ψηλορείτη, ενώ νότια με την οροσειρά των Αστερουσίων. Πρόκειται για μια παράλια πεδιάδα, αφού νοτιοδυτικά βρέχεται από τον ομώνυμο κόλπο, που αποτελεί τμήμα του Λιβυκού πελάγους. O Γεροπόταμος, διασχίζει την πεδιάδα και εκβάλλει στον κόλπο της Μεσαράς. Δυο παραπόταμοι του είναι ο Κουτσουλίτης και Μάγερας στο δ. Τυμπακίου. Τα τελευταία χρόνια στην περιοχή έχει δημιουργηθεί μια τεχνητή λίμνη, το φράγμα της Φανερωμένης, με σκοπό την άρδευση ολόκληρης σχεδόν της πεδιάδας. Άλλος κοντινός ποταμός είναι ο Πλατύς, ο οποίος έρχεται από το νομό Ρεθύμνης και εκβάλλει στην Αγία Γαλήνη. Μερικά από τα χωριά που είναι κτισμένα στην κοιλάδα της Μεσαράς είναι οι Μοίρες, το Τυμπάκι, οι Άγιοι Δέκα, το Ασήμι, ο Πύργος που είναι και έδρες δήμων, καθώς και η Πόμπια, το Πετροκεφάλι, τα Πιστίδια, ο Χάρακας όπως και άλλοι μικρότεροι οικισμοί.
Στη Μεσαρά βρίσκονται περιοχές με ιδιαίτερο αρχαιολογικό ενδιαφέρον. Εκεί βρίσκονται ίχνη πολιτισμού από την Μινωική εποχή, καθώς περιέχει παγκοσμίως γνωστούς αρχαιολογικούς χώρους όπως η Φαιστός και η Γόρτυνα. Άλλοι λιγότερο γνωστοί αρχαιολογικοί χώροι είναι η Αγία Τριάδα, ο Κομός και τα Μάταλα.